ย้อนหลังไปเมื่อ 2 ปีก่อน พ่อหนุ่มหัวหมอปากไวอย่างกับปรอทนามว่า ไมลส์ โลแกน (มาร์ติน ลอว์เรนซ์) ต้องหนีหัวซุกหัวซุน เมื่อแผนการโจรกรรมโคตรเพชรมูลค่า 20 ล้านดอลล่าร์ที่วางไว้อย่างดีต้องพังพาบลง ยอดโจร สติเกินบาทเช่น ไมลส์ ซึ่งถูก ดีคอน (ปีเตอร์ กรีน) เพื่อนร่วมแก๊งค์จอมละโมบหักหลัง กลั้นใจเสี่ยงชีวิตซิ่งหนีเข้าไปในตึกใกล้ๆซึ่งกำลังก่อสร้างโป๊งๆเป๊งๆอยู่ จากนั้นก็หมกเพชรพระอุมาไว้ในท่อระบายอากาศ ก่อนจะถูกตำรวจซิวไปกินข้าวแดงในตะแลงแกรงโดยดุษฎี ทว่าช่วงที่ถูกพาตัวไปนั้น เขาได้แต่ท่องคาถารำลึกถึงที่ซ่อนขุมทรัพย์ซ้ำไปซ้ำมาว่า “ชั้น 3, ฝั่งเหนือ…หัวถนน ฟิฟธ์ แอนด์ แกรนด์”

เวลา 2 ปีผ่านไปไวเหมือนโกหก ขณะนี้ไมลส์ซึ่งออกจากคุกมาสดๆร้อนๆ กำลังจะพบกับความท้าทายครั้งยิ่งใหญ่ที่สุดในชีวิต โดยมีผลลัพธ์ความป่วน การอำ ชวนขำมหันต์เป็นกำนัล เพราะคราวนี้เขาหวนกลับไปยังที่ซ่อนขุมทรัพย์ที่หัวถนนฟิฟธ์ แอนด์ แกรนด์ เพียงเพื่อพบว่า เจ้าตึกที่อดีตยังสร้างคาราคาซัง อันเป็นที่ซ่อนของเพชรสุดยอดดวงใจ บัดนี้มันได้เป็นที่ตั้งของสถานีตำรวจแอล.เอ.ลำดับที่37 ใหม่เอี่ยมอ่องไปเสียแล้ว อะไรจะซวยได้ปานนั้น! แม้จะลองแฝงตัวเข้าไปในสถานี โดยปลอมเป็นคนส่งพิซซ่าฟันจอบก็แล้ว ทว่าความพยายามก็ยังไม่สัมฤทธิ์ผล ดังนั้นไมลส์จึงเนรมิตแผนมั่วแหลกที่จะพาตัวแทรกซึมเข้าไปในนั้น และมาปิ๊งกับความคิดเรื่องการปลอมตัวเป็นตำรวจมันเสียเลย แหม! ถ้าทุกอย่างอภิเชษฐ์ผ่านตลอดตามแผน เขาก็จะเจอเพชรและฉกมันกลับมาตระกองกอดได้ภายในไม่กี่ชั่วโมง

ไมลส์ ซึ่งต้องปลอมแปลงเอกสารอยู่หลายปึก และหัดเป็นตำรวจโดยวิธีครูพักลักจำจากละครทีวีชื่อ “COPS” มาถึงสถานีที่ 37 ในแผนกลักทรัพย์ พร้อมกับตั้งชื่อให้ตัวเองใหม่ซะเก๋ไก๋ไฉไลกว่าว่า ‘นักสืบมาโลน’ โดยพยายามตบตาตำรวจตาใส ด้วยการฝอยน้ำลายแตกฟองว่าตัวเองเป็นนักสืบผ่านร้อนผ่านหนาวมาเยอะ เสี่ยงตายมาก็ไม่น้อย แต่ทำไม๊พี่ท่านไม่เห็นมีมาดอย่างว่าเลย พี่เล่นเอ็ดตะโรโวยวาย พร้อมท่าทีทะแม่งไม่น่ายำเกรง สมเป็นผู้คงแก่ทฤษฎีกำราบโจรซักเท่าหร่อย่างที่โม้เลย แต่แล้วโชคก็เข้าข้าง เมื่อไมลส์ซึ่งกำลังก้มๆเงยๆหาเพชรเม็ดที่ว่าในห้องน้ำชายนั้น ได้บังเอิญเฮงจับตัวผู้ต้องสงสัยที่กำลังหลบหนีได้ จากผลงานครั้งนี้ ไมลส์กลายเป็นที่สนใจของผู้กองริซโซ่ (แกรม เบ็คเคล) เท่านั้นยังไม่พอ พี่ท่านยังคุยโวถึงสรรพคุณตัวเองซะเลิศหรูจนประทับจิตท่านผู้กอง และในที่สุดริซโซ่ก็จับไมลส์ทำงานร่วมกับคู่หูเช่น คาร์ลสัน (ลุค วิลสัน) นักสืบหน้าหยกที่เพิ่งได้รับการเลื่อนขั้นมาหมาดๆและไฟแรงจัด อีกทั้งปรารถนาจะทำงาน กับใครซักคนที่ผ่านดงกระสุนมามากกว่า

ไมลส์ได้ลองวิชาทันทีโดยเขาและคู่หูคนใหม่ถูกวิทยุเรียกให้ไปในที่เกิดเหตุ เพียงไม่นานเขาก็ได้รู้ว่าความเชี่ยว ชาญในด้านจารกรรมศาสตร์ของเขานั้น ทำให้เขากลายเป็นยอดโปลิศจับขโมยในฝันของเหล่าปวงประชา แม้ว่าไมลส์กับคาร์ลสันจะเข้ากันเป็นปี่เป็นขลุ่ยอย่างรวดเร็ว ทว่านักสืบรายอื่นๆในหน่วยไม่ค่อยชินกับการทำงานที่รื่นเริงบันเทิงใจ ไม่เหมือนชาวบ้านเค้าของพ่อม้ามืดซักเท่าไหร่ แต่แล้วทุกอย่างก็เข้าที่เข้าทาง และเพียงไม่นานไมลส์ก็กลายเป็นขวัญใจประจำหน่วย หรือจะพูดให้แจ่มแจ้งแดงแจ๋ คือ ขี้คุกที่ชนะใจ ‘เพื่อนผู้พิทักษ์สันติราษฎร์’ ด้วยความเก่งกาจในภาคปฏิบัติ บวกกับกลยุทธ์ ‘คิดแบบโจร’ เจ๋งไม่เจ๋งไม่รู้ แต่ขนาดอัยการสาว เมลิสซ่า กรีน (นิโคล อะรี่ พาร์คเกอร์) ที่แม้สงสัยในตัวเขาอยู่ตะหงิดๆ ยังไม่วายสนใจ และจี้เส้นไปกับวีรกรรมบ้าๆบอๆของไมลส์

ในที่สุด วันนั้นที่ไมลส์รอคอยก็มาถึง เขาพบเพชรพระอุมา แต่ใช่ว่าจะคว้ามาได้ง่ายๆซะเมื่อไหร่ ความติ๊งต๊องและพฤติกรรมลับๆล่อๆในห้องทำงานของเขา เริ่มเป็นจุดสนใจของเพื่อนร่วมงาน และที่ยิ่งร้ายไปกว่านั้นคือ อดีตอันเหม็นเฉ่าของเขากำลังเสี่ยงต่อการถูกสาวไส้ เมื่ออดีตเพื่อนร่วมแก๊งค์สุดเซ่อ / คนขับรถที่หนีรอดไปได้นามว่า ทัลลี่ (เดฟ แชพเพลล์) เจ๋อหน้ามาหลอกหลอนเขาอีกครั้ง

โธ่! เป็นช่วงพระศุกร์เข้าพระเสาร์แทรกในชีวิตของเขาโดยแท้ เพราะไมล์มีอันเข้าไปยุ่งกับการเมืองในแผนก และคดีจับเจ้าพ่อค้ายาตัวใหญ่ ซึ่งทั้งสองความวุ่นวายอาจทำให้แผนการนำเพชรคืนมาต้องเป็นหมันได้ นี่ยังไม่นับถึงการปรากฎตัวของดีค่อน ซึ่งออกมาตามหาอัญมณีอมตะเช่นกัน ทว่าเรื่องราวความอลหม่าน พัวพัน ปั่นป่วน ยังไม่จบเพียงเท่านั้น เพราะไหนเขาต้องต่อกรเพียงลำพังกับพ่อค้ายา, เอฟบีไอ, กรมตำรวจแอล.เอ. และกรมอัยการ โดยทุกชื่อที่เอ่ยมาล้วนอยากรู้คำตอบว่า ‘นักสืบมาโลน’ เป็นขอมดำดินมาจากไหน?