|
ประเพณีแต่งงานของผู้ไทยเรณูนคร
ประเพณีกินดอง
กินดอง เป็นภาษาผู้ไทย แปลว่า การแต่งงาน หญิงชายเมื่อปฏิบัติดังนี้
1.ฝ่ายชายจัดหา ล่าม (ผู้ใหญ่) ไปสู่ขอ กับลุงตาพาข้าว ฝ่ายหญิง
โดยเตรียมอุปกรณ์ ดังนี้
-ขันดอกไม้ ธูปเทียน 1 คู่
-เหล้า 1ขวด
-เงิน 10 บาท(ปัจจุบันอาจเปลี่ยนแปลง)
-ของฝากและของหมาย
2.การสู่ขอตกลงกันได้ จะมีการมอบของหมาย และสับของฝาก ที่ฝ่ายชายมอบให้ฝ่ายหญิงแจกญาติพี่น้องที่มาร่วมในพิธีของหมาย
3.วันแต่งงาน แห่เจ้าบ่าว ไปบ้านเจ้าสาว เพื่อผูกแขนบายศรีสู่ขวัญ ขบวนแห่เจ้าบ่าว
-เพื่อนเจ้าบ่าวกางร่มให้เจ้าบ่าว
-พานบายศรี 1 พาน (ผู้ถือ 1 คู่ พานบายศรี เลือกผู้ที่มีครอบครัวสมบูรณ์ ไม่เล่นการพนัน ไม่เจ้าชู้สู่ชาย)
-พานขันมาก และทองหมั้น
-ไก่ต้ม 1 ตัว เหล้า 1 ขวด เงิน 10 บาท (อุปกรณ์ล่าม)
-อุปกรณ์เครื่องนอนอย่างละ 1 ชิ้น เช่น เสื่อ ที่นอน ผ้าห่ม หมอน
-ติดตามด้วยขบวนญาติพี่น้อง
-----
ขั้นตอนในพิธีแต่งงาน
1.ขบวนเจ้าบ่าวถึงบ้านฝ่ายสาว จะผ่านประตูเงิน ประตูทอง น้องสาวฝ่ายหญิงจะใช้น้ำอบน้ำหอมที่เตรียมไว้ล้างเท้าเจ้าบ่าว แล้วจูงเจ้าบ่าวส่งให้ผู้ใหญ่ในพิธี
2.ฝ่ายหญิงจะจูงเจ้าสาวออกจากห้องหอ มานั่งใกล้ฝ่ายชายตรงที่วางพานบายศรี
3.ล่าม นำไก่ต้ม 1 ตัว เหล้า 1 ขวด เงิน 10 บาท ไปขอให้ลุงตาเฆี่ยนเขย (สอน) ก่อน ถ้าเขยรับคำเฆี่ยนได้ จึงยอมให้ หมอสูตรทำพิธีสูตรขวัญและผูกแขนบายศรี
-------------
ความหมายการเฆี่ยนเขยเป็นภาษาไทย
ฝ่ายลุงพา (พูด) ฮีตปู่ คองพ่อ ฮีตญ้อคองผู้ไทย มิได้เฮ้อทิ่มเซอฟะ ละเซอดิน มีเฮ้อลืมเสตอห่อเสเล่ม สืบฮอยตา ว่าฮอยปู่ ฮีตแต่ปู่มิเฮ้ออย่า ฮีตแต่ย่ามีเฮ้อเส ฮีตข้า ข้ามิได้ไล ฮีตผู้ไทย ผู้ไทย มิได้ปะ แต่งพอยอแม้นแล้ว..คันรับได้เหมิดสู้ข้อแล้ว กะอนุโมทนา สาธุแล้ว...
หลังจากนั้นผู้ใหญ่ฝ่ายเจ้าสาว หรือลุงตา ก็จะนำฝ้ายผูกแขนที่เตรียมไว้มาผูกข้อมือเจ้าบ่าว ถือว่าเป็นการยอมรับให้เจ้าบ่าวเป็นเขยชาวผู้ไทยโดยสมบูรณ์
ประเพณีการเฆี่ยนเขย ถือว่าเป็นประเพณีที่น่าสัมผัส และน่าสนในมาก เพราะคำสอนที่ผู้ใหญ่ฝ่ายหญิงกล่าวสอน หรือให้เจ้าบ่าวถือปฎิบัตนั้น ลึกซึ้งกินใจ มีความหมายและสามารถนำไปปฎิบัติให้เป็นจริงได้ด้วย ซึ่งขอแปลภาษาไทยผู้ไทย เป็นภาษากลางทั้ง 14 ข้อ ดังนี้
1.เมื่อแต่งงานไปแล้ว ไม่ให้ตีไม่ให้ฆ่า เหมือนตีมีดตีพร้า ไม่ให้ร่วมประเวณีแบบลามกอานาาจารหรือซาดิดซ์ ทำเหมือนวัวเหมือนควาย หรือสัตว์เดรัจฉาน
2.ไม่ให้นำเจ้าสาวไปขายต่อให้ใครทั้งนั้น เช่น ไม่ขายให้เจ้านาย ไม่ให้ขายไปต่างแดน(โดยเฉพาะคนเวียตนาม)
3.ไม่ให้พบเพื่อนที่ไม่ดี ไม่ให้สูบฝิ่นกินกัญชาหรือยุ่งเกี่ยวกับยาเสพติด ไม่ให้ยุ่งเกี่ยวกับอบายมุขเล่นการพนันทุกประเภท เช่น เล่นเบี้ย เล่นไฮโล
4.ไม่ให้โกหกผู้หลักผู้ใหญ่ ไม่ให้ดื่มสุรา เสพยาบ้า และของมึนเมา ไม่ให้พูดวาจารุนแรงก้าวร้าวแข็งกระด้างไม่มีเหตุผล ไม่ให้เจ้าชู้ไปรักน้องสาวภรรยาหรือลูกหลานฝ่ายเจ้าสาว ไม่ให้เจ้าชู้กับแม่ภรรยา
5.ไม่ให้ข่มเหงรังแก ผู้หลักผู้ใหญ่และลูกหลานฝ่ายเจ้าสาว ไม่ให้พูดจาคำไม่สุภาพ ให้พูดแต่คำที่สุภาพเรียบร้อย เช่น ครับ ครับผม หรือ คุณ ท่าน ไม่ให้ด่าด้วยถ้อยคำที่ไม่สุภาพ
6.ไม่ให้หนีออกจากบ้านนานนัก ออกจากบ้าน 3-5 วันแล้วให้กลับบ้าน ให้ดูแลหลังคาบ้านเรือนที่อยู่อาศัย ดูแลสัตว์เลี้ยง เช่น ช้าง ควาย สวน ต้นไม้ ถ้าผู้หลักผู้ใหญ่ถามให้ตอบหรือพูดด้วย และถ้าให้ช่วยทำงานหรือขอความช่วยเหลือ ให้ช่วยเหลือด้วย
7. ถ้าขึ้นบ้านผู้ใหญ่ฝ่ายหญิง ไม่ให้วางมาดเจ้านาย หรือนักเลง ไม่ให้ทำเสียงดังหรือพูดเสียงดัง ทั้งบนบ้านหรือใต้ถุนบ้าน ให้รู้จักมารยาทในการพูดจาด้วย
8. ไม่ให้เกียจคร้านการทำงาน ให้มีความอดทนอดกลั้นและขยันขันแข็งในการทำงาน ให้รู้จักแบ่งปัน ข้าวปลาอาหารให้พ่อตาแม่ยาย ให้รู้จักมัธยัสถ์ อดออม และรู้จักการให้ทานคนที่ด้อยกว่า
9. ให้ดูแลสัตว์เลี้ยง เรือกนาไร่สวย ให้ขยันขันแข็งในการทำงานและทำงานให้หนักเอาไว้
10.ใช้ให้ไปทำงานที่ไหน ไม่ให้พูดว่าไกล และไม่ให้เกียจคร้านในการเดินทางไปทำงาน
11.ออกจากบ้านไปทำงานที่ไหนให้บอกภรรยาด้วย เมื่อกลับมาบ้านก็ให้บอกเช่นกัน ถ้าโกรธภรรยาหรือ ถ้าภรรยาดีแล้วจะอยู่บ้าน ถ้าโกรธภรรยาแล้วจะหนีออกจากไปนอนป่า หรือไปนอนบ้านของคนอื่น ไม่ให้ทำ
12. ไม่ให้พูดจากดูถูก ดูหมิ่นก้าวร้าวเจ้านาย หรือผู้ใหญ่ แต่ให้เชื่อฟังคำสั่งสอนเจ้านายหรือผู้หลักผู้ใหญ่ และนับถือเป็นผู้หลักกผู้ใหญ่ด้วย
13.ถ้าไปทำงานหรือค้าขายได้เงิน ได้ทอง ได้ของมีค่าต่างๆ หรือได้ยศได้ตำแหน่งสูงขึ้น ขอให้แจ้งกับผู้หลักผู้ใหญ่ได้รับทราบด้วย ถ้าไม่แจ้งให้ทราบเมื่อของมีค่าต่างๆหายไปจะตามหายาก
14. ถ้ามีเหตุการณ์ที่ไม่ดีเกิดขึ้น ก็ให้สอบถามให้ได้ความเสียก่อน อย่างตัดสินปัญหาด้วยตนเอง ถ้ามีความผิดก็มอบให้เป็นเรื่องของเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบดำเนินการต่อไป
จัดทำโดยโรงเรียนบ้านนาดี
| จากคุณ |
:
ดา ดา    
|
| เขียนเมื่อ |
:
20 เม.ย. 55 16:48:30
|
|
|
|
สุขสันต์วันใหม่ ผู้ไทเยือนถิ่นสงกรานต์เรณูนคร จ.นครพนม ตอนที่ ๒ เสวนาทางวิชาการ ผู้ไทโลก ที่ไหน เมื่อไหร่ อย่างไร
