ความคิดเห็นที่ 1   หลังจากวางแผนลางานพ่วงกับวันหยุดรวมกันได้ 12 วัน กับรวบรวมสมัครพรรคพวกได้ทั้งหมด 5 ชีวิตที่พร้อมจะร่วมหัวจมท้ายไปกับการเดินทางครั้งนี้ พวกเรากระตือรือร้นกันมากเพราะทุกคนในทริปนี้เป็นพวกที่จริงจังกับการถ่ายภาพด้วยกันทั้งนั้น ปัญหาทางสภาพคล่องที่แทบทุกคนมีคล้ายกันคือเงินทุนติดกระเป๋ามีกันอยู่ไม่เท่าไหร่ แน่นอนว่านี่ต้องเป็นอีกครั้งหนึ่งที่เป็นการเดินทางแบกเป้ในแบบประหยัดแถมด้วยความเหนื่อยยากลำบากตามอัตภาพเป็นแน่ เป็นหน้าที่ของผมอีกเช่นเคยสำหรับตระเตรียมแผนการเดินทาง ผมเชื่อว่ามีวิธีการเดินทางจากบ้านเราไปเนปาลอยู่เพียงไม่กี่หนทางหรอกครับ คนไทยส่วนใหญ่เลือกที่จะบินตรงจากบ้านเราไปลงกาฐมาณฑุ ซึ่งก็เป็นวิธีที่สะดวกสบายและประหยัดเวลาดี แต่ราคาค่าตั๋วไป-กลับที่เกือบสองหมื่นบาทออกจะโหดร้ายไปสักหน่อยสำหรับนักเดินทางชั้นประหยัดสุดๆ อย่างพวกเรา ผมเริ่มคิดถึงความเป็นไปได้ในหลายวิธีที่อาจจะทำให้ค่าใช้จ่ายในการเดินทางครั้งนี้ถูกลง จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:06:50

ความคิดเห็นที่ 2   ทางเลือกแบบเบี้ยน้อยที่ผมหาได้ในตอนนั้นคือ เลือกใช้บริการเที่ยวบินไป-กลับ เส้นทาง กรุงเทพฯ – กัลกัตตา ของสายการบินต้นทุนต่ำ ซึ่งเสียค่าใช้จ่ายราว 7,500 บาท นั่นคือพวกเราต้องไปลงที่อินเดียแล้วหารถต่อไปยังเนปาลให้ได้ แม้ว่าระยะทางจะยังห่างไกลจากกาฐมาณฑุอยู่ไม่น้อย แต่ผมแน่ใจว่าพวกเราน่าจะมีกำไรชีวิตจากการได้ท่องเที่ยวในตอนเหนือของอินเดีย แผนการคร่าวๆ คือ พวกเราจะตั้งต้นกันที่กัลกัตตา แล้วเดินทางขึ้นเหนือเพื่อแวะเที่ยวสิกขิม จากนั้นข้ามชายแดนมุ่งหน้าสู่ กาฐมาณฑุอย่างเรียบร้อยสวยงาม ส่วนในขากลับผมเลือกที่จะใช้เส้นทางข้ามจุดผ่านแดนด้านตะวันตก เพื่อสร้างโอกาสในการไปเยือนเมืองพาราณสี ดินแดนแห่งแม่น้ำคงคา และท้ายสุดเดินทางยาวถึงกัลกัตตาแล้วบินกลับบ้านโดยสวัสดิภาพ จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:08:15

ความคิดเห็นที่ 3   เช้าวันที่ 8 เมษายน พวกเราทั้งห้าคนพร้อมกันที่สนามบิน ในกลุ่มนี้มีเพียงคนเดียวที่ไม่เคยเดินทางไปอินเดียมาก่อน นอกนั้นต่างก็เคยมีประสบการณ์ในอินเดียมาด้วยกัน ตัวผมเองครั้งนี้เป็นปีที่สามติดต่อกันสำหรับการมาท่องเที่ยวในอินเดีย ครั้งแรกคือการเดินเดี่ยวในมุมไบ ครั้งที่สองเป็นการเดินทางในแคชเมียร์ล่องเรื่อยมาจนถึงอักราร่วมกับอีกสามคนในทริปนี้ พวกเราส่วนใหญ่จึงค่อนข้างมีความพร้อมที่จะรับสภาพความเป็นอินเดีย แม้ว่าจะเป็นช่วงเข้าสู่หน้าร้อนอันแสนทารุณก็ตาม ใช้เวลาราว 2 ชั่วโมงพวกเราก็มาถึงกัลกัตตา อากาศที่นี่แทบไม่ต่างจากกรุงเทพฯ เลยครับ อุณหภูมิก็พอๆ กัน สภาพร้อนชื้นเหมือนๆ กัน ที่อาจจะแย่กว่าบ้านเราคือ สภาพการจราจรที่รถติดวินาศและวุ่นวายสับสนเสียงดังมากกว่า ระเบียบการใช้รถใช้ถนนในอินเดียนี่ดูจะเหมือนกันไปทั้งประเทศกระมัง คืออย่าไปเอาระเบียบอะไรกับที่นี่ แค่รถมันยังวิ่งอยู่บนถนนได้ก็ดีถมไปแล้ว แต่พวกเราก็สนุกสนานกันดีเพราะมันทำให้เรารู้สึกว่าได้มาถึงอินเดียอย่างจริงแท้แน่นอน   เอกลักษณ์ของแท๊กซี่ที่นี่คือ Yellow Ambassador Cab สีเหลืองสดใส ส่วนใหญ่มีสภาพที่ยังดูดี แน่นอนว่ามันไม่มีระบบปรับอากาศ เอาไว้โอกาสหน้าจะมาเล่าเพิ่มเติมเกี่ยวกับรถแบบนี้อีกทีนะครับ จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:09:28

ความคิดเห็นที่ 4   พวกเราตัดสินใจเดินทางต่อไปยังสิกขิมในตอนค่ำวันเดียวกัน เมืองหน้าด่านก่อนเข้าแคว้นสิกขิมคือ Siliguri ซึ่งเป็นเมืองที่อยู่ในทำเลศูนย์กลางการเดินทางของอินเดียตะวันออกเฉียงเหนือ ทางเลือกที่ประหยัดคือการใช้บริการรถนอนปรับอากาศเที่ยวเวลาสองทุ่ม อันที่จริงรถไฟแบบตู้นอนน่าจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่า แต่ตอนนั้นไม่มีเวลาให้คิดมากนักแถมท่ารถโดยสารก็อยู่ใกล้กันกับละแวกที่พวกเราเดินเล่น หลังจากซื้อตั๋วแล้วยังมีเวลาเหลืออีกหลายชั่วโมงก่อนจะถึงเวลารถออก พวกเราพยายามหาห้องพักถูกๆ สำหรับไว้รวมสัมภาระกับแต่ละคนอยากจะอาบน้ำกันให้สบายตัว แต่ปรากฎว่าพวกเราดันเดินหลงเข้าไปในย่านที่ไม่ค่อยจะมีโรงแรมสักเท่าไหร่ สภาพมันเหมือนการเดินหาที่พักในย่านสะพานเหล็กนั่นแหละ จนท้ายที่สุดหลังจากเดินแบกเป้ฝ่าอากาศร้อนกันจนเหงื่อท่วมตัว พวกเราได้ที่พึ่งพิงสุดท้ายในร้านกาแฟบนห้างแห่งหนึ่งที่มีระบบปรับอากาศ ดูเหมือนว่าแค่วันแรกของการเดินทางก็เรียกความอึดของพวกเราออกมาได้ไม่น้อยเลย ช่วงบ่ายแก่ๆ ที่แดดร่มลมตกพอให้ได้ออกมาเดินเล่นถ่ายภาพตามท้องถนนได้อย่างไม่ลำบากกายมากนัก ผมก็พอได้ภาพมาบ้างอยู่ไม่กี่ภาพ ตั้งใจว่าจะกลับมาเก็บภาพของกัลกัตตาอีกครั้งในวันสุดท้ายของการเดินทาง เวลาหนึ่งทุ่มครึ่งพวกเราพาตัวเองขึ้นไปอยู่บนรถในสภาพที่ตัวเหนียวมาก เสื้อผ้าก็ดูสกปรกกันแล้วทั้งที่เป็นเพียงวันแรกของการเดินทาง จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:10:12

ความคิดเห็นที่ 5   การเดินทางโดยรถนอนในอินเดียไม่ใช่เรื่องสะดวกสบายอย่างแน่นอน แม้จะเป็นรถปรับอากาศก็ตาม ตำแหน่งของเตียงนอนจะอยู่เหนือเก้าอี้ผู้โดยสาร นั่นคือคุณจะนอนอยู่เหนือผู้โดยสารตั๋วนั่ง การไต่ขึ้นลงที่นอนด้วยการปีนบันไดเหล็กที่ยึดอยู่ข้างที่นั่งโดยสาร มีไม่ต่ำกว่าหนึ่งครั้งที่ผมใช้เท้าก้าวลงบนหัวของผู้โดยสารข้างล่างอย่างไม่ได้ตั้งใจ โชคดีว่าพี่แกไม่ได้รู้สึกรู้สาอะไร และเนื่องจากที่นอนนั้นอยู่สูงระดับหลังคารถ คุณจะไม่สามารถบังคับร่างกายให้อยู่นิ่งได้นานกว่าสองนาทีในขณะที่รถกำลังวิ่ง โดยเฉพาะเวลาที่รถขับลุยไปบนถนนที่ไม่ได้มีความราบเรียบแม้แต่น้อย มีนับครั้งไม่ถ้วนที่ร่างกายของผมลอยขึ้นโดยที่ไม่มีส่วนหนึ่งส่วนใดสัมผัสฟูกในเวลาที่รถวิ่งตกหลุม สภาพของฟูกนอนก็อับจนผมสงสัยว่ามันเคยถูกเอาออกมาผึ่งแดดบ้างหรือเปล่าหว่า ใช้เวลาราว 12 ชั่วโมง พวกเราก็มาถึง Siliguri ตอนเช้าวันที่ 9 เมษายน ในสภาพหัวยุ่ง เนื้อตัวเมื่อยไปแทบทุกส่วน เสื้อผ้าก็สกปรกมอมแมมเป็นคราบไคลกันถ้วนหน้า ผมเชื่อว่าคนส่วนใหญ่ที่ได้เห็นสภาพของพวกเราต้องเชื่อว่าพวกเราออกเดินทางกันมาแล้วเป็นเวลาหลายสัปดาห์แน่นอน จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:11:11

ความคิดเห็นที่ 6   Siliguri เป็นหัวเมืองศูนย์กลางคมนาคม ที่นี่คุณสามารถหารถโดยสารได้อย่างง่ายดาย สำหรับเพื่อเดินทางต่อไปยังแคว้นสิกขิม เนปาล ภูฎาณ บังกลาเทศและแคว้นในแถบอินเดียตะวันออกเฉียงเหนือ และดูเหมือนว่าความสำคัญของเมืองจะมีอยู่แค่นั้นจริงๆ เพราะในตัวเมืองไม่ได้มีอะไรที่ดูน่าสนใจสำหรับนักท่องเที่ยวเลย แถมอากาศก็ร้อนและเต็มไปด้วยฝุ่นจนคุณแทบจะรีบไปจากที่นี่ในทันที หลังจากล้างหน้า แปรงฟัน ทานอาหารเช้ากันแล้ว พวกเราเหมารถจี๊ปเพื่อเดินทางต่อไปยัง Gangtok ซึ่งเป็นเมืองหลวงของแคว้นสิกขิมทันที ตอนตัดสินใจเรื่องรถโดยสารนั้นค่อนข้างวุ่นวายนิดหน่อย คือรถจี๊ปที่นี่จะเป็นแบบที่เรียกว่า Share Jeep คือจะออกวิ่งก็ต่อเมื่อมีผู้โดยสารครบตามจำนวนแบบอินเดีย แบบอินเดียหมายความว่าที่นั่งของผู้โดยสารในรถซึ่งควรจะนั่งแบบไม่ต้องลำบากได้สัก 7 คน แต่บริการของที่นี่ต้องจัดสรรผู้โดยสารให้นั่งอัดกันได้ 10 คนเป็นอย่างน้อยครับ ระยะทางก็ไม่ได้ใกล้นะครับ ต้องเดินทาง 3 ชั่วโมงบนสภาพเส้นทางที่เป็นภูเขาคดเคี้ยวด้วย พวกเราเห็นสภาพรถโดยสารแบบปลากระป๋องแล้วก็ต้องส่ายหน้าบอกลากันล่ะครับ สุดท้ายพวกเราเห็นพ้องต้องกันด้วยการเหมารถสำหรับเฉพาะพวกเราเพียงห้าคน ซึ่งมันก็คุ้มค่ากับความสะดวกสบายที่มีมากกว่า Gangtok ในวันที่พวกเรามาถึง เต็มไปด้วยหมอกและเมฆฝนตลอดทั้งวัน แถมมีฝนตกในช่วงเย็น แม้ว่าสภาพแสงจะแย่แต่อากาศที่เย็นสบายก็ทำให้พวกเรารู้สึกผ่อนคลายจากการเดินทางติดต่อกันมาหลายชั่วโมง จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:11:35

ความคิดเห็นที่ 7   Gangtok เป็นเมืองหลวงของแคว้นสิกขิม ผู้คนที่นี่ตั้งถิ่นฐานอยู่บนไหล่เขาสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 1600-1900 เมตร อากาศน่าจะเย็นตลอดทั้งปี สัณฐานของเมืองทำให้ผมนึกถึง Cameron Highland ในมาเลเซีย แต่ที่นี่พื้นที่ของเขตเมืองมีขนาดใหญ่กว่ามาก ในตอนกลางคืนเราจะเห็นแสงไฟจากอาคารบ้านเรือนกระจายอยู่เต็มหุบเขาเป็นภาพที่แปลกตาดี เหมือนการมองหมู่ดาวที่ดารดาษอยู่เต็มท้องฟ้า การเดินเล่นในเมืองแบบนี้ สร้างกำลังกายได้ดีนักแล เพราะคุณต้องเดินขึ้นลงบันไดหรือไต่ขึ้นลงเนินแทบจะตลอดเวลา ชาวบ้านและผู้สูงอายุที่นี่ดูมีสุขภาพแข็งแรงดีเทียว   พวกเราหาที่พักได้ไม่ยากนัก โดยเฉพาะบริเวณศูนย์กลางของเมืองจะเต็มไปด้วยร้านค้าและโรงแรมมากมาย แน่นอนว่าโรงแรมส่วนใหญ่ที่นี่ไม่มีระบบปรับอากาศเพราะอากาศที่เย็นในตอนกลางคืน เครื่องทำน้ำอุ่นเป็นสิ่งจำเป็นมากกว่า ย่านที่พักผมแนะนำว่าให้ไปเดินหาแถวย่าน MG Marg ซึ่งเป็นย่านธุรกิจการค้าและสารพัดอย่างที่คุณอาจจะคาดไม่ถึงว่าจะได้มาพบเจอที่นี่ จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:12:53

ความคิดเห็นที่ 8   พวกเราหยุดพักแรมที่ Gangtok อยู่สองคืน ใช้เวลาส่วนใหญ่ในตอนกลางวันเดินเล่นบริเวณย่านกลางเมืองกับแวะไปตามจุดชมวิวที่อยู่รอบๆ ช่วงเย็นก็ไปนั่งแช่กันอยู่ในร้านอาหารแห่งหนึ่งแถวย่าน MG Marg ขอบอกว่าอาหารที่นี่อร่อยๆ มากๆ เป็นรายการอาหารแบบอินเดีย ธิเบตและจีนที่ถูกปากพวกเราทุกคน ช่วงกลางคืนก็หอบหิ้วเบียร์ไปดื่มกันบ้างนิดหน่อยในบริเวณโรงแรมก่อนเข้านอน ระหว่างทางจาก Siliguri ถึง Gangtok พวกเราเห็นมีฝรั่งขับสามล้อเครื่องแบบอินเดียผ่านตาอยู่เป็นระยะ ดูเป็นเรื่องน่าทึ่งที่มีคนใช้รถแบบนั้นเดินทางไปทั่วตอนเหนือของอินเดีย เพราะมันทั้งช้า เสียงดัง และบอบบางจนแทบจะหาความปลอดภัยไม่ได้ ภายหลังถึงรู้ว่าพวกเรามาอยู่ในเส้นทางการแข่งขันที่ใช้เวลาราวสองอาทิตย์ของรายการที่เรียกว่า Rickshaw Run กติกาไม่มีอะไรมากมาย แค่ขับสามล้อเครื่องไปให้ถึง Checkpoint ในแต่ละเมืองบนระยะทางราว 5,000 กิโลเมตร ฟังดูน่าสนุกตื่นเต้นดี ผมเคยคิดอยากเป็นนักแข่ง Formula One แน่นอนว่าชาตินี้คงเป็นไปไม่ได้ การขับ Rickshaw น่าจะเป็นเรื่องที่ง่ายกว่ามาก บางทีอีกสักสองปีผมอาจจะสมัครลงแข่งดูบ้าง ถ้ามีเงินกับเวลาว่างมากพอน่ะ ถ้าใครสนใจจะร่วมทีมด้วย อีกสักสองปีลองเมล์มาสอบถามกันอีกทีนะครับ อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับ Rickshaw Run ได้ตามนี้ครับ http://rickshawrun.theadventurists.com/ จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:14:02

ความคิดเห็นที่ 9   ในภาพเป็นหนึ่งในทีมที่เข้าแข่งขันกำลังถ่ายรูปรวม ผมซึ่งไม่ได้เกี่ยวข้องอะไรด้วยเลย ก็เข้าไปเก็บภาพไว้เหมือนกัน การเดินทางมาแคว้นสิกขิมต้องมีเอกสารอนุญาตเป็นพิเศษนะครับ วิธีการขอก็ไม่ได้ยุ่งยากอะไร กรณีที่คุณขอวีซ่าเข้าประเทศอินเดียที่สำนักงานในประเทศไทย ก็เพียงบอกเจ้าหน้าที่ให้ทราบว่าคุณประสงค์จะเดินทางไปในแคว้นสิกขิมด้วย เท่านี้ก็จะมีตราประทับเพิ่มเติมให้ในวีซ่าครับ แต่ถ้าคุณอยู่ในอินเดียแล้วโดยที่ไม่ได้ทำเอกสารขอผ่านแดน กรณีนี้ก็สามารถทำใบอนุญาตได้ที่นิวเดลีและกัลกัตตาครับ สิกขิมเป็นแคว้นตอนเหนือที่มีแหล่งท่องเที่ยวน่าสนใจอยู่ไม่น้อย หนึ่งในรายการยอดนิยมคือทัศนียภาพของยอดเขา Khangchendzonga หรืออีกชื่อหนึ่งคือ Kanchenjunga ซึ่งเป็นยอดเขาที่สูงอันดับสามของโลก สามารถมองเห็นได้จากที่นี่ในวันที่อากาศดี ภาพถ่ายที่ติดตามบริษัทนำเที่ยว แสดงเส้นทางท่องเที่ยวในพื้นที่ North Sikkim ซึ่งอยู่ใกล้ชิดกับแนวเทือกเขาหิมาลัยก็กระตุ้นให้ผมตั้งเป้าว่าจะกลับมาท่องเที่ยวในพื้นที่นี้อีก ในสักสองปีข้างหน้า ลองค้นคำว่า North Sikkim ใน google images ดูนะครับ พวกเราพยายามออกไปหาทำเลยืนส่องมองหายอดเขาหิมาลัยกันในช่วงเช้าตรู่ แต่ก็ต้องผิดหวังที่ทัศนวิสัยในช่วงเดือนนี้ไม่ดีเอาเสียเลย ฤดูท่องเที่ยวที่อากาศดีน่าจะเป็นช่วงปลายปี จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:15:27

ความคิดเห็นที่ 10   ผู้คนในแถบนี้มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์อย่างเห็นได้ชัด โดยเฉพาะที่สังเกตได้จากเค้าโครงของใบหน้า อย่างเช่นเด็กทางซ้ายสุดของภาพที่มีโครงหน้าแบบ Southeast Asian Race ซึ่งดูเหมือนเด็กไทยหรือคนในแถบอาเซียน เด็กตาชั้นเดียวคนขวาสุดมีลักษณะแบบ Northeast Asian Race หรือที่เราดูออกได้ทันทีว่าเป็นใบหน้าแบบชาวจีน ผมคิดว่าทั้งสองคนน่าจะจัดอยู่ในกลุ่ม Mongoloid ส่วนคนกลางมีลักษณะเด่นที่รูปจมูกใหญ่กับโครงสร้างกระโหลกเหนือเบ้าตาก็ค่อนข้างใหญ่ ผมเชื่อว่าน่าจะเข้าข่าย Indic หรือ Nordindid Race อันเป็นลักษณะของชนชาติในแถบตอนเหนือของอินเดียและปากีสถาน หรือที่เรียกว่ากลุ่ม Caucasoid การจดจำคำศัพท์และลักษณะเฉพาะเกี่ยวกับชาติพันธุ์มนุษย์ บางครั้งก็ทำให้ผมสนุกกับการใช้เวลาว่างระหว่างเดินทาง ศึกษาลักษณะของผู้คนที่ได้พบเห็น จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:16:06

ความคิดเห็นที่ 11   มีภาพถ่ายระหว่างที่อยู่ในสิกขิมซึ่งตัวผมเองพอใจในคุณภาพอยู่น้อยมากๆ ตอนนั้นผมได้แต่ปลอบใจตัวเองว่าเป็นเพราะฝนตกและฟ้าปิดทำให้ไม่มีโอกาสได้ภาพดีๆ แต่ตอนนี้ผมคิดว่าตัวเองพยายามน้อยเกินไปแถมสมาธิในช่วงนั้นก็ไม่ดีด้วย ได้แต่หวังว่าจะมีโอกาสกลับไปแก้มือในอีกประมาณ 2 ปีข้างหน้า ใครจะไปด้วยก็เตรียมฟิตร่างกายไว้เลย เพราะแน่นอนว่าจะต้องเดินทางไกลไปในบริเวณ North Sikkim และบริเวณชายขอบแห่ง Khangchendzonga มีข้อมูลเล็กน้อยๆ เล่าสู่กันฟัง การใช้บริการรถโดยสารในเขตเมืองนั้นจะมีแต่แท็กซี่ตามที่เห็นในภาพที่สองจากซ้าย มีทั้งรถเล็กแบบ city car กับแบบ mini van จำนวนผู้โดยสารรับได้ไม่เกิน 4 คนเท่านั้นครับ ตามที่กฎหมายท้องถิ่นกำหนด ภาพทางขวาสุดเป็นรถจี๊ปที่ให้บริการวิ่งทางไกลระหว่างเมือง รถจี๊ปไม่ได้รับอนุญาตให้บริการนักท่องเที่ยวในเขตตัวเมือง เพราะมันมีขนาดใหญ่ เป็นตัวสร้างปัญหาจราจร ช่วงสายของวันที่ 11 เมษายน พวกเราออกเดินทางต่อไปยังจุดหมายหลักของทริปนี้ คือกาฐมาณฑุ เนปาล พวกเราใช้บริการรถจี๊ปแบบเช่าเหมาคันจาก Gangtok ไปจนถึงจุดผ่านแดนอินเดีย - เนปาล เส้นทางนั้นเป็นเส้นเดียวกับขามา คือต้องย้อนกลับมาที่ Siliguri แล้วเดินทางต่อไปอีกประมาณ 45 นาที จนถึงจุดผ่านแดนที่เมือง Panitanki รวมแล้วใช้เวลาเดินทางประมาณ 4 ชั่วโมง สำนักงานตรวจคนเข้าเมืองของอินเดียที่ Panitanki อยู่ในสภาพที่ดูอนาถาเอามากๆ มันดูดีกว่าเพิงไม้หลังคาสังกะสีตามโรงเรียนประชาบาลแค่นิดหน่อยเท่านั้น คือถ้าคนขับรถไม่บอกพวกเราว่ามันคือ Immigration นี่ ผมคงไม่มีทางเชื่อแน่นอนว่ามันคือที่ทำการของรัฐบาลอินเดีย แถมสภาพห้องน้ำที่นี่ก็ชวนให้เบื่ออาหารเอาได้ง่ายๆ อย่างไรก็ดีขั้นตอนการผ่านแดนที่นี่ก็รวดเร็วง่ายดายดีมากครับ คนขับรถก็บริการส่งพวกเราจนถึงจุดผ่านแดนฝั่งเนปาลที่เมือง Kakarbhitta การทำวีซ่าเข้าประเทศเนปาลสามารถทำได้ที่จุดตรวจคนเข้าเมืองทุกแห่งครับ ค่าธรรมเนียมอยู่ที่ 30 US$ จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:16:33

ความคิดเห็นที่ 12   ตอนนั้นเป็นเวลาบ่ายสามโมงเย็น หลังจากจัดการเรื่องวีซ่าเรียบร้อยแล้ว พวกเราเดินตระเวนสอบถามเกี่ยวกับการเดินทางต่อไปยังกาฐมาณฑุซึ่งห่างจากชายแดนที่พวกเราอยู่ ราว 600 กิโลเมตร คราแรกนั้นผมต้องการเดินทางด้วยรถจี๊ปด้วยหวังว่ามันจะสะดวกสบายและใช้เวลาเดินทางน้อยกว่ารถโดยสารประจำทาง แต่ราคาเช่าเหมาต่อคันที่ราวหนึ่งหมื่นบาท ทำให้พวกเราแทบช็อค ตัวแทนเดินรถอธิบายว่ามันใช้เวลาเดินทางราว 9 – 10 ชั่วโมง และต้องใช้คนขับสองคนสำหรับการเดินทางเวลากลางคืน มีบางคนแนะนำให้พวกเราใช้บริการสายการบินท้องถิ่นซึ่งมีเที่ยวบินในเช้าวันรุ่งขึ้น แต่ราคาตั๋วที่ 154 US$ ต่อคน ก็ทำให้พวกเราส่ายหัวในทันที คำตอบสุดท้ายของพวกเราคือรถโดยสารประจำทาง ด้วยค่าโดยสาร 1500 NPR (~ 675 บาท) แถมมีแต่ตั๋วนั่งด้วยสิ รถนอนแบบที่มีในอินเดียนี่ไม่มีนะครับ กับระยะเวลาที่ผมคาดว่าไม่ต่ำกว่า 14 ชั่วโมง น่าแปลกด้วยว่าที่นี่ไม่มีรถโดยสารปรับอากาศให้บริการ ผมมองโลกในแง่ดีว่าอากาศน่าจะเย็นสบายระหว่างการเดินทาง รถออกเวลาสี่โมงเย็น พวกเรามีเวลานั่งหลบร้อนอีกไม่ถึงหนึ่งชั่วโมง บริเวณรอบๆ ท่ารถโดยสารดูแห้งแล้งสมเป็นเมืองชายแดน แลเต็มไปด้วยฝุ่นกับภาพอันวุ่นวายของผู้คนที่กำลังเดินทาง พวกเรามองหาร้านอาหารเพื่อหามื้อเย็นใส่ท้อง แต่ยังไม่ทันที่อาหารที่สั่งไว้จะเสร็จดี มีคนมาตามพวกเราให้ไปขึ้นรถ ในตอนนั้นผมเข้าใจว่ายังมีเวลาอีกราว 20 นาทีก่อนสี่โมงเย็น แล้วทำไมต้องมาเร่งกันด้วยฟะ ภายหลังผมจึงมาทราบว่าเวลาตามมาตราฐานกรีนิชของเนปาลต่างจากอินเดียอยู่ 15 นาทีทั้งๆ ที่มันอยู่ในแนวเส้นรุ้งเดียวกัน คือเวลาที่อินเดียจะเป็น GMT +5:30 แต่เวลาที่เนปาลจะเป็น GMT +5:45 ท้ายสุดพวกเราก็ไปหาซื้อขนมขบเคี้ยวเอาไว้เป็นเสบียงยามยาก อันที่จริงผมควรจะขอบคุณคนที่อุตส่าห์มาตามพวกเราให้ไปขึ้นรถได้ทันเวลาด้วย จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:17:19

ความคิดเห็นที่ 13   ดูเหมือนว่าพวกเราห้าคนจะเป็นนักท่องเที่ยวเพียงกลุ่มเดียวบนรถเที่ยวนี้ ที่เหลือเป็นชาวบ้านท้องถิ่นทั้งสิ้น สภาพในรถโดยสารอันที่จริงมันก็ไม่ได้เลวร้ายอะไร แต่ที่แย่คือตำแหน่งที่นั่งของพวกเราทั้งห้าคน คือแถวสุดท้ายท้ายสุดโน่นเลย ซึ่งมันเป็นแถวที่มีความกว้างของที่นั่งแคบเอามากๆ พอแทรกตัวเข้าไปแล้วก็แทบจะขยับตัวไม่ได้ แล้วการเอาคนห้าคนมานั่งเบียดกันในแถวเดียวกันนี่ ผมว่าอาจจะทำให้เพื่อนที่สนิทกันถ้าไม่รักกันมากขึ้นก็คงต้องเกลียดกันไปเลย คือมันแนบแน่นกันเกินไป แล้วแต่ละคนก็มีแต่เหงื่อเต็มตัว นึกถึงช่วงเวลานั้นแล้วผมก็ยังขนลุกมาจนถึงทุกวันนี้   ก่อนรถจะออกพวกเราก็ยังเฮฮากันอยู่บ้าง แต่พอวิ่งไปได้สักพักก็เริ่มจะฮากันไม่ออกแล้วล่ะครับ เพราะมันวิ่งได้ช้าที่สุดในโลก แถมแวะจอดแช่รอรับคนตามรายทางอยู่เป็นระยะ อากาศในตอนนั้นก็ร้อนมาก แถมขยับตัวก็ลำบาก สภาพแบบนี้ทำให้พวกเรารู้สึกย่ำแย่กับการเดินทาง แต่แล้วมันก็ยังมีเรื่องให้แย่หนักไปมากกว่าเดิมอีก มีอยู่ช่วงหนึ่งที่รถจอดเพื่อรอรับคน พวกเราทั้งหมดก็ได้โอกาสลงไปยืดเส้นยืดสาย ปรากฎว่าพอกลับขึ้นมาอีกที มีลุงชาวบ้านคนหนึ่งมาจากไหนก็ไม่รู้เข้ามานั่งตรงที่ริมสุด คือจำนวนที่นั่งในแถวสุดท้ายจะมีทั้งหมดอยู่หกที่ แต่แค่พวกเรานั่งกันห้าคนนี่ก็แทบแย่กันแล้วล่ะครับ นี่มีเพิ่มมาอีกคน คราวนี้เลยกลายเป็นแย่ที่สุดในชีวิตการเดินทางโดยรถโดยสารของผมเลยเทียวละ ผมเชื่อว่าคนอื่นๆ ก็คงรู้สึกย่ำแย่กันไปหมด เป็นอีกช่วงหนึ่งของการเดินทางที่ผมรู้สึกว่ามันช่างยาวนานเหลือเกิน จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:17:47

ความคิดเห็นที่ 14   ผ่านไปราวสองชั่วโมงจนพ้นเขตชุมชนไปแล้ว คราวนี้กลายเป็นการขับที่ผมเชื่อว่าคนขับน่าจะเหยียบจนสุดคันเร่งกันเลยเทียว มันวิ่งเร็วมากเสียจนผมจะไม่แปลกใจเลยถ้ามันจะต้องเกิดอุบัติเหตุระหว่างทาง ในเวลานั้นพวกเราไม่มีอะไรจะทำได้มากไปกว่าฝากชะตาชีวิตไว้กับคนขับ ผมพยายามหาทางหลับให้ได้เพื่อตัวเองจะได้ไม่เหนื่อยล้ามากในตอนเช้าวันรุ่งขึ้น ราวห้าทุ่มมีการจอดแวะพัก ผมประเมิณว่าเราน่าจะมาได้ครึ่งทางแล้วเป็นอย่างน้อย คราวนี้เมื่อพวกเรากลับขึ้นมาบนรถ ปรากฎว่าลุงคนที่นั่งแถวเดียวกับเรา แกย้ายไปนั่งข้างหน้า ผมเข้าใจว่าลุงแกก็คงจะทนกับสภาพอันแออัดไม่ไหวจริงๆ หรือไม่ก็รุ่นน้องในทริปที่นั่งข้างแกอาจจะทำตัวน่ารำคาญจนแกทนไม่ได้ก็มิทราบได้ อย่างไรก็ดีพวกเราทั้งหมดก็ชื่นชมกับการตัดสินใจของคุณลุง ผมแทบจะเดินไปขอบคุณแกเสียเดี๋ยวนั้นสำหรับคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นมาอีก แม้จะไม่มากนักก็ตาม จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:18:54

ความคิดเห็นที่ 15   ผมลืมตาตื่นก่อนหกโมงเช้าในสภาพปวดเมื่อยไปทั้งตัว ผมเผ้าผิวหนังก็กร้านฝุ่นกร้านลม อากาศเย็นที่ผ่านเข้ามาในตัวรถทำให้รู้สึกหนาว ตอนนี้รถกำลังวิ่งอยู่ในหุบเขาที่เรียกว่า Kathmandu Valley แต่แม้จะอยู่บนเขาคนขับก็ยังคงใช้ความเร็วสูงอยู่ดี ประมาณหกโมงเช้า รถจอดให้ผู้โดยสารลงไปล้างหน้าล้างตา แถมยังเสียเวลาเพิ่มไปอีกหนึ่งชั่วโมงกับการเปลี่ยนยางหน้า ท้ายที่สุดพวกเรามาถึงถนนวงแหวนรอบนอกของตัวเมืองกาฐมาณฑุราวเก้าโมงเช้าของวันที่ 12 เมษายน แต่นั่นยังไม่สิ้นสุดการเดินทาง ผมเรียกแท็กซี่เพื่อเดินทางต่อไปยัง Nagarkot ซึ่งห่างจากตัวเมืองไปอีกราวหนึ่งชั่วโมง รถแท็กซี่แบบ City car คันเล็กสามารถบรรจุพวกเราห้าคนกับสัมภาระที่กองไว้ด้านบนได้ ดูเหมือนทริปนี้จะเป็นทริปที่อบอุ่นแนบแน่นกันดีมาก จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:19:58

ความคิดเห็นที่ 16   Nagarkot เป็นชุมชนเล็กๆ ที่อยู่บนแนวเขาที่ไม่ไกลจากกาฐมาณฑุ ที่นี่เป็นจุดชมทัศนียภาพของแนวเทือกเขาหิมาลัย แต่ดูเหมือนว่าพวกเราจะมาผิดฤดู เพราะมันมองไม่เห็นหิมาลัยแม้แต่น้อย ท้องฟ้ามีแต่เมฆหมอกปกคลุมตลอดทั้งวัน ยังดีที่อากาศไม่ร้อนมากนักแม้จะเป็นตอนเที่ยงวัน นักท่องเที่ยวมีไม่มากนักแต่ก็สามารถพบเห็นตามท้องถนนได้ตลอดเวลา พวกเราพักค้างแรมที่นี่หนึ่งคืน อากาศที่เย็นสบายช่วยให้ผ่อนคลายจากการนั่งรถเดินทางอันยาวนาน ที่นี่ไม่มีอะไรให้ทำมากนัก นอกจากการเดินชมทัศนียภาพตามแนวเขา ซึ่งมันก็ไม่ค่อยจะเห็นอะไรได้มากสักเท่าไหร่ ด้วยสภาพอากาศที่ขุ่นมัวทำให้แสงกระเจิงไปเสียหมด ภาพถ่ายของผมที่นี่กลายว่าส่วนใหญ่มีแต่ภาพแนววิถีชีวิตมากกว่าภาพทิวทัศน์ ผมเชื่อว่าคนอื่นๆ ในทริปก็ดูไม่ต่างกัน ส่วนใหญ่เปลี่ยนแนวจากการถ่ายภาพ landscape เป็นภาพแนว life ไปโดยปริยาย พวกเราใช้เวลาในช่วงค่ำทานอาหารและดื่มเบียร์กันพอหอมปากหอมคอ อาหารที่นี่อร่อยถูกปากพวกเรากันทุกคน อาหารแทบทุกมื้อตั้งแต่เริ่มออกเดินทาง ไม่ได้ทำให้พวกเรารู้สึกลำบากเลย อาหารในภูมิภาคแถบนี้มีรสชาติดีมาก อย่างน้อยก็สำหรับพวกเรา จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:20:47

ความคิดเห็นที่ 17   อย่างที่บอกคือผมได้ภาพทิวทัศน์ที่นี่ไปน้อยมาก ภาพนี้เป็นภาพเดียวที่ผมค่อนข้างพอใจ เป็นช่วงเย็นก่อนดวงอาทิตย์จะลับหลังหมู่เมฆ เห็นได้ชัดเจนว่าพื้นที่โดยรอบถูกแปรเปลี่ยนเป็นเกษตรกรรมแบบขั้นบันได กินอาณาบริเวณไกลลงไปจนถึงเชิงเขาด้านล่าง ข้อดีของวิธีการปรับหน้าดินแบบขั้นบันไดคือ เพิ่มพื้นที่ในการเพาะปลูกกับเป็นวิธีรักษาหน้าดินไม่ให้ถูกชะล้างพังทลาย แถมยังมีประสิทธิภาพในการเก็บกักน้ำฝน เป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่พบได้ส่วนใหญ่ในแถบเอเชียนี่แหละครับ ในบ้านเราก็จัดให้นาขั้นบันไดเป็นระบบเกษตรแบบยั่งยืนด้วย ในแง่ของการถ่ายภาพ ทุ่งนาขั้นบันไดก็มักจะสื่อความหมายถึงวิถีชีวิตกับการอยู่ร่วมกับธรรมชาติโดยอาศัยภูมิปัญญา ในช่วงสายของวันที่ 13 เมษายน พวกเราย้ายตัวจากภูเขาลงสู่ที่ราบเบื้องล่าง สู่ Thamel Street ในกาฐมาณฑุ จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:21:35

ความคิดเห็นที่ 18   ครั้งนี้เป็นครั้งที่สองในชีวิตของผม สำหรับการมาเยือน Thamel Street ผมเคยมาเนปาลครั้งแรกเมื่อกว่าเจ็ดปีที่แล้ว สมัยนั้นผมยังไม่รู้จักการถ่ายภาพ แถมยังด้อยความรอบรู้โลก จนแทบไม่ได้เรื่องราวเป็นชิ้นเป็นอันจากทริปครั้งนั้น ผ่านไปเจ็ดปี Thamel Street ยังดูคุ้นตาเหมือนเดิม ทั้งสองฝั่งของถนนและตรอกซอกซอยเต็มไปด้วยร้านค้า บนถนนยังคงเต็มไปด้วยรถราและนักท่องเที่ยวหลากหลายชนชาติ มันดูเหมือนถนนข้าวสารที่ใหญ่ที่สุดในโลก ถ้าเปรียบเทียบกับประเทศในละแวกอาเซียน ผมคิดว่าที่นี่ทำให้ผมนึกถึงย่าน Old Quarter ในฮานอย เวียดนามเหนือ โรงแรมที่พักหาได้ไม่ยาก ที่นี่มีหลายอัตราให้เลือกตามทุนทรัพย์ที่คุณมี แต่ร้านอาหารในราคาประหยัดดูจะหายากอยู่สักหน่อย เพราะส่วนใหญ่เป็นร้านแบบตะวันตกที่ขายกันในราคาที่ออกจะสูงเกินไปสำหรับนักเดินทางกระเป๋าแบนอย่างพวกเรา จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:22:43

ความคิดเห็นที่ 19   หลังจากโยนสัมภาระไว้ในห้องพักเรียบร้อยแล้ว ได้เวลาที่พวกเราจะออกไปตระเวนในตัวเมือง อากาศช่วงนั้นไม่ได้เย็น แต่ก็ไม่ร้อนจนเกินไป โชคดีว่าแสงแดดยังคงมีให้เห็นเกือบตลอดทั้งวัน ผมพึ่งพา Lonely Planet สำหรับเป็นข้อมูลในการไปเที่ยวชมแต่ละสถานที่ อันที่จริงมันจำเป็นมากที่ต้องมี Guide Book เพื่อเป็นข้อมูลสำหรับการเดินทางที่ต้องจัดการและตัดสินใจทุกอย่างด้วยตัวเราเอง ต้องขอบคุณ Lonely Planet ที่ช่วยให้พวกเราเอาตัวรอดได้ในหลายสถานการณ์ จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:23:20

ความคิดเห็นที่ 20   สถานที่แห่งแรกที่ขอนำเสนอ ผมเชื่อว่าภาพทำนองนี้ต้องเคยผ่านตาผู้ที่ชอบอ่านนิตยสารท่องเที่ยวมาบ้าง นี่คือพุทธนารถ เป็นเจดีย์ที่ใหญ่ที่สุดในประเทศเนปาล บนเจดีย์มีประทับสัญลักษณ์ดวงตาเห็นธรรมของพระพุทธเจ้าอยู่ทั้งสี่ทิศ บริเวณโดยรอบเจดีย์เป็นที่ตั้งชุมชนผู้อพยพชาวธิเบตที่เข้ามาตั้งถิ่นฐานในเนปาล UNESCO ได้ขึ้นทะเบียนสถานที่แห่งนี้เป็นมรดกโลกด้วยนะครับ รายละเอียดเพิ่มเติมหาอ่านได้ทั่วไปใน google ครับ จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:23:34

ความคิดเห็นที่ 21   เป็นโชคดีของผมที่เช้าวันนั้นตรงกับวันขึ้นปีใหม่แบบท้องถิ่น เหมือนกับในบ้านเราเลยครับ ท้องฟ้าก็เปิดอย่างเป็นใจมาก คุ้มค่ากับการมาตั้งแต่เช้าตรู่ บริเวณโดยรอบเต็มไปด้วยชาวพุทธที่เข้ามาทำบุญและร่วมเป็นส่วนหนึ่งของพิธีกรรมในสถานที่ศักดิ์สิทธ์ โดยทุกคนแสดงความเคารพต่อศาสนสถานด้วยการเดินเวียนขวาตามธรรมเนียมปฎิบัติ เป็นเรื่องน่าแปลกใจสำหรับผม ที่แม้จะรายรอบไปด้วยผู้คนจำนวนมาก แต่บางช่วงเวลาเราจะสามารถรับรู้ได้ถึงความรู้สึกสงบและสันโดษที่เกิดขึ้นในใจ ผมไม่รู้ว่าการอธิบายทางจิตวิทยาจะพูดว่าอย่างไร เมื่อคุณมองไปที่ดวงตาแห่งพระพุทธ ไม่ว่าจะตำแหน่งใดก็ตาม มันเป็นความรู้สึกที่ทำให้เราตระหนักว่าจิตวิญญาณของเรายังคงอ่อนเยาว์และเขลาต่อสิ่งใดก็ตามที่อยู่เหนือกว่าความสามารถในการรับรู้ของเรา จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:24:39

ความคิดเห็นที่ 22   ในภาพเป็นการเตรียมบาตรเพื่อรอรับปัจจัยจากชาวพุทธ จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:25:41

ความคิดเห็นที่ 23   ผมใช้เวลาอยู่พักใหญ่ในการรอโอกาสสำหรับภาพนี้ ไม่ว่าจะมีความเคลื่อนไหวใดๆ ที่เกิดขึ้นในโลก เจดีย์แห่งนี้ก็จะยังคงประดิษฐานอยู่ ณ ที่นี้ มีบางครั้งที่ผมสงสัยว่าความหมายของดวงตาแห่งพระพุทธนั้นคงไม่ได้อยู่ที่เจดีย์ บางทีดวงตานั้นอาจเป็นสิ่งสะท้อนภายในจิตวิญญาณของเรา บางครั้งผมมองเห็นภาพของตัวเองในขณะที่ผมหันไปมองที่ดวงตา ผมรู้สึกตัวว่าไม่สามารถจ้องมองไปที่ดวงตานั้นได้นานพอ มันคล้ายกับว่าเรากำลังถูกสะกดจิตแบบอ่อนๆ ดูเหมือนเป็นเรื่องยากสำหรับผมในตอนนี้ ที่จะบรรยายความรู้สึกในช่วงเวลานั้นออกมาเป็นตัวหนังสือ บางทีอาจจะต้องใช้เวลาอีกหลายปีกว่าที่ผมจะสามารถเขียนออกมาได้ จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:27:13

ความคิดเห็นที่ 24   ผมใช้เวลาถ่ายภาพสถานที่นี้ประมาณ 3 ชั่วโมง มันเป็นช่วงเวลาที่มีค่ามากที่สุดช่วงหนึ่งของผมในการเดินทางครั้งนี้ ความรู้สึกแบบเดิมที่ตระหนักว่าตัวตนของเรายังคงมีชีวิตอยู่ในที่ใดสักแห่งบนโลก มันเป็นความรู้สึกที่ดีมากจริงๆ ในช่วงเวลานั้น จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:28:43

ความคิดเห็นที่ 25   ทั้งหมดนี้เป็นเนื้อหาของ Colours of the World ฉบับนี้ครับ ในครั้งหน้าจะพาท่านผู้อ่านไปเที่ยวชม Kathmandu Valley ในมุมมองอื่นๆ ต่อไปครับ ขอบคุณผู้ร่วมเดินทางทุกคนสำหรับการสร้างประสบการณ์ร่วมกันตลอดเส้นทางที่ผ่านมา ขอบคุณผู้อ่านทุกท่านสำหรับการติดตามมาโดยตลอด จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:29:55

ความคิดเห็นที่ 26   สวัสดีและพบกันใหม่ใน Colours of The World ฉบับหน้าครับ ขอบคุณล่วงหน้าสำหรับทุกความคิดเห็นครับ อุปกรณ์ถ่ายภาพ: Nikon D90 + Nikkor 10-24 ปล. อ่านกระทู้เก่าๆ ของการเดินทางที่ผ่านมาของผมได้ตามนี้ครับ * ISSUE04 – Galle Road, Sri Lanka: http://www.pantip.com/cafe/blueplanet/topic/E8626494/E8626494.html * ISSUE03 – Agra, India: http://www.pantip.com/cafe/blueplanet/topic/E8395067/E8395067.html * ISSUE02 – Pahalgam, India: http://www.pantip.com/cafe/blueplanet/topic/E8070994/E8070994.html * ISSUE01 – Kashmir, India: http://www.pantip.com/cafe/blueplanet/topic/E7896163/E7896163.html แก้ไขเมื่อ 13 พ.ค. 53 22:42:00 จากคุณ : Filmlandscape เขียนเมื่อ : 13 พ.ค. 53 22:37:39

ความคิดเห็นที่ 27   การเดินทางทรหดสุดๆเลยค่ะ แต่ก็ได้รูปสวยๆเยอะเลยนะคะ ชอบรูป 10 จัง ไม่ว่าจะแตกต่างกันแค่ไหนก็เป็นเพื่อนกันได้ ขอบคุณที่นำเรื่องราวและรูปสวยๆมาแบ่งปันค่ะ ^ ^ จากคุณ : sommie เขียนเมื่อ : 14 พ.ค. 53 14:08:03

ความคิดเห็นที่ 28   รูปสวย สีสด ชัดเจนมากเลย จากคุณ : Dawn Of My Death เขียนเมื่อ : 15 พ.ค. 53 11:38:43

ความคิดเห็นที่ 29   ... เข้ามาดู จากคุณ : Mr. Fusion เขียนเมื่อ : 15 พ.ค. 53 21:34:44

ความคิดเห็นที่ 30   -ขอบคุณครับ จากคุณ : ลองถ่าย เขียนเมื่อ : 16 พ.ค. 53 16:02:55

ความคิดเห็นที่ 31   ชอบมากทั้งภาพและเรื่องราว ยิ่งดูยิ่งคิดถึงทั้งเนปาล, สิกขิม ..   =) จากคุณ : hunjang เขียนเมื่อ : 18 พ.ค. 53 22:46:32

ความคิดเห็นที่ 32   สวยงามจริงๆ จากคุณ : tangthai_ss เขียนเมื่อ : 19 พ.ค. 53 11:38:49

ความคิดเห็นที่ 33   ชอบภาพถ่ายชุดนี้มากๆ ค่ะ ทั้งสีสัน มุมมอง และการบรรยาย ความรู้สึกต่อภาพนกโบยบินในเขตเจดีย์งามมากๆ ค่ะ เห็นภาพชุดนี้แล้วอยากให้พิมพ์ออกมาเป็น postcard มาก ถ้าทำได้จริง เจ๋งน่าดู จากคุณ : snoopy21 เขียนเมื่อ : 20 พ.ค. 53 17:01:15

ความคิดเห็นที่ 34   การเดินทางดูจะลำบากเกินกว่าคนทั่วไปจะทำได้มั้ยคะเนี่ย แต่รูประหว่างทางสวยพอที่จะชดเชยกับความลำบาก จากคุณ : ++nadda++ เขียนเมื่อ : 21 พ.ค. 53 03:39:24

ความคิดเห็นที่ 35   สวย ประทับใจมากเลยครับ ชอบรูป คห.6 เป็นพิเศษครับ จากคุณ : เรือน้อย เขียนเมื่อ : 22 พ.ค. 53 10:02:20

ความคิดเห็นที่ 36   เข้ามาดู ... จากคุณ : D_YONG เขียนเมื่อ : 22 พ.ค. 53 11:57:21

ความคิดเห็นที่ 37   big thank จากคุณ : tom (tom.pomec) เขียนเมื่อ : 30 พ.ค. 53 16:30:42

ความคิดเห็นที่ 38   ขอบคุณอย่างยิ่งสำหรับข้อมูลพร้อมภาพถ่ายสวยๆ เดี๋ยวจะไล่ย้อนไปดูตอนที่ผ่านๆมาค่ะ จากคุณ : ดา ดา เขียนเมื่อ : 31 พ.ค. 53 19:22:06

ความคิดเห็นที่ 39   ชอบมากครับ....  จะรอชมผลงานต่อไปครับ จากคุณ : พลังแห่งศรัทธา เขียนเมื่อ : 12 มิ.ย. 53 21:18:05

ความคิดเห็นที่ 40   สุดยอดครับ สวยมาก สีจี๊ดดี จากคุณ : SUPERNUTZ (กิ่วลม) เขียนเมื่อ : 14 ก.ค. 53 23:58:19

ความคิดเห็นที่ 41 สวยมากก จากคุณ : jetmom3425 เขียนเมื่อ : 21 ธ.ค. 53 14:52:25