ติงการจัดอันดับมหาวิทยาลัย
เมื่อช่วงปลายเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา สกอ . ได้ออกมาแถลงข่าวผลการจัดอันดับมหาวิทยาลัยจนทำให้หลายฝ่ายออกมาแสดงความคิดเห็นกันอย่างมากมายถึงความเหมาะสม ในฐานะสื่อทางด้านการศึกษาที่ติดตามเรื่องนี้มาโดยตลอดมีความคิดเห็นในทางตรงกันข้ามกับ สกอ . เรื่องการจัดอันดับสถาบันการศึกษาอาจจะเป็นสิ่งที่ดีในสังคมแห่งการแข่งขัน เนื่องจากในแง่ทางธุรกิจบริษัทที่ได้รับการจัดอันดับต้น ๆ ย่อมมีความได้เปรียบในเชิงการค้ามากกว่าบริษัทที่อยู่อันดับท้าย ๆ แล้วแต่จะนำปัจจัยอะไรมาวัด แต่สถาบันการศึกษามิใช่สถาบันทางการค้าเราวัดประสิทธิภาพของสถาบันการศึกษาจากผลผลิตว่าดีมากน้อยอย่างไรแทนไม่ได้ เนื่องจากปัจจัยและวัตถุประสงค์ทางการศึกษาเป็นนามธรรม วัดกันได้ยากมาก ผู้เขียนไม่เชื่อว่าจะมีใครสามารถวัดผลคนหนึ่งคนใดว่าดี เลว มีคุณภาพได้ทุกด้าน มหาวิทยาลัยบอกว่าบัณฑิตที่ผลิตออกมาเรียนเก่ง ย่อมมีประสิทธิภาพในการออกไปทำงานกับทุกบริษัทได้ ในทางเป็นจริงมิได้เป็นเช่นนั้น บัณฑิตที่จบออกมาอาจจะมีทักษะในการทำงานร่วมกับคนอื่นไม่ได้ อย่างนี้เรียกว่ามีคุณภาพหรือไม่ เหตุผลที่ยกมาเป็นเพียงเหตุผลตื้น ๆ ที่คนทั่วไปก็คิดได้ แล้วปัจจัยอื่น ๆ อีกมากมายที่เราต้องคำนึงถึง ซึ่งเป็นเรื่องละเอียดอ่อนในการนำมาเป็นปัจจัยในการวัดผล ซึ่งก็ไม่รู้ว่าจะวัดผลเพื่อวัตถุประสงค์ใด
ผศ . ดร . นำยุทธ สงค์ธนาพิทักษ์ นายกสมาคมการศึกษาแห่งประเทศไทย เปิดเผยว่า ทางสมาคมเห็นว่าถ้ามองในแง่ดีก็จะมีส่วนดีตรงที่เป็นแรงกระตุ้นให้มหาวิทยาลัยเร่งรัดพัฒนาคุณภาพทั้งการเรียนการสอนและงานวิจัย แต่อย่างไรก็ตามในการจัดอันดับดังกล่าว ในส่วนของมหาวิทยาลัยต่าง ๆ เท่าที่พูดคุยแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นก็มีความรู้สึกตรงกันว่าดำเนินการจัดอันดับบนความไม่พร้อมหลาย ๆ ด้าน แทนที่จะเกิดผลดีกลับเกิดผลเสียต่อมหาวิทยาลัยทั้งในส่วนบุคลากร คณาจารย์ นักศึกษา รวมทั้งศิษย์เก่า ซึ่งได้สอบถามข้อมูลมาที่มหาวิทยาลัยเป็นจำนวนมาก เนื่องจากศิษย์เก่าที่สำเร็จการศึกษาไปแล้ว ก็มีความรู้สึกรับไม่ได้จากการจัดอันดับดังกล่าว เพราะส่งผลกระทบให้มีการพูดคุยและดูแคลนต่อศิษย์เก่าที่จบมาจากมหาวิทยาลัยนั้น ๆ โดยเฉพาะมหาวิทยาลัยต่าง ๆ ของรัฐเกิดจากพระราชบัญญัติการจัดตั้งมหาวิทยาลัยทั้งนั้น ก็แสดงว่ามีการกลั่นกรองพิจารณาอย่างรอบคอบแล้ว ในบางหน่วยงานก็ยังรู้สึกสับสนและงงในข้อมูลของมหาวิทยาลัยของบุคลากรในหน่วยงานนั้น ๆ ได้รับการจัดอันดับดังกล่าวจะเป็นการเน้นการแข่งขันอย่างเดียวหรือไม่ เพราะความจริงมหาวิทยาลัยมีภารกิจการบริการสังคมและภารกิจอื่น ๆ อีกมากมาย มิฉะนั้นดำเนินการแข่งขันอย่างเดียว จนในที่สุดจะเกิดความรุนแรงขึ้นทางระบบการศึกษาอีกทางหนึ่งหรือไม่ เพราะหากพิจารณาระบบการศึกษาอย่างมีคุณภาพดีแล้วคงจะมีผลให้เกิดความสามัคคี และความเอื้ออาทร ตามวัฒนธรรมและขนบธรรมเนียมประเพณี ที่ดีงามของสังคมไทย สมาคมได้แสดงความคิดเห็นต่อเรื่องดังกล่าวนี้ด้วยความเป็นห่วง เกรงว่าบนความไม่พร้อมแต่นำมาเปิดเผยก็จะสร้างความสับสนให้กับสังคมมากขึ้น ซึ่งผมคิดว่าการอุดมศึกษาเกือบจะเป็นด้ายเส้นสุดท้ายที่สังคมพึ่งพิงได้ในความถูกต้องและน่าเชื่อถือ หากไม่เป็นตัวอย่างในเชิงข้อเท็จจริงก็จะขาดความน่าเชื่อถือจากนักเรียน นักศึกษา ต่อไปแล้วใครจะแก้ไข การศึกษาที่ผ่านมาได้รับการลงทุนอย่างมากมายในทุก ๆ ด้าน แต่ฉับพลันก็ถูกทำลายลงทันที จึงเป็นบทพิสูจน์คนไทยอีกครั้งที่จะต้องศึกษาและพิจารณาดูอะไรให้ถูกต้องอย่างรอบคอบ จึงจะเกิดภูมิปัญญาที่แท้จริงในการแยกแยะต่อไปได้ เพราะขณะนี้ผลการจัดอันดับดังกล่าวกระทบต่อความรู้สึกของบุคลากร คณาจารย์ นักศึกษา และศิษย์เก่าของทุกมหาวิทยาลัยอย่างแน่นอน รวมทั้งผู้ปกครอง นักเรียน นักศึกษา ที่จะเข้าศึกษาต่อในระดับอุดมศึกษา และมีข้อสังเกตบางประการกับการจัดกลุ่มของสาขาต่าง ๆ ก็ไม่ได้สอดคล้องกับความจริง ทำให้เกิดความเบี่ยงเบนต่อข้อมูลต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น ผศ . ดร . นำยุทธ กล่าวในที่สุด
กองบรรณาธิการ
