การเรียนรู้แบบภาพต่อจิกซอว์
ผ่านพ้นไปแล้ว สำหรับงานมหกรรมอิเล็กทรอนิกส์ ที่ยิ่งใหญ่แห่งปี
Thailand Electronics & Industrial Technology 2002
ฉบับนี้เราก็มีควันหลง เก็บภาพบรรยากาศงานบางส่วน ในงานเอามาฝากกัน
โดยเฉพาะในบริเวณเวทีกิจกรรม และบูธวารสาร ก็ถือได้ว่า เป็นจุดสนใจส่วนหนึ่งของงาน
จากกิจกรรมการประกวดสิ่งประดิษฐ์ ที่ประทับใจ ทั้งผู้เข้าชมงาน
และกรรมการ มีสิ่งหนึ่งที่ได้จากงานนี้ คือ
ความสามารถและความช่างคิดของเด็กไทย
ซึ่งเป็นเรื่องที่น่าศึกษาในการที่จะนำไปเป็นแบบอย่างของการเรียนรู้
โดยเฉพาะในยุค ของการปฏิรูปการศึกษา ก็คือ
เทคนิคการเรียนรู้แบบภาพต่อจิกซอว์
ลองนึกถึงการเล่นจิกซอว์ อาจเริ่มจากแบบที่จำนวนชิ้นน้อยๆ สัก
50 ชิ้น หากนำแต่ละชิ้นมาวางกองรวมกัน โดยไม่บอก หรือไม่ให้ดู
แบบรูป ตัวอย่างก่อน การจะทำให้พอมองออกว่า เป็นรูปอะไร หรือชิ้นไหน
ควรจะอยู่กับชิ้นไหน อาจจะบอกไม่ได้ ในทันทีก็ต้องอาศัย วิธีการลองผิดลองถูกกันก่อน
เพื่อจะได้เป็น ภาพร่างหยาบๆ ไว้ก่อน จึงค่อยหารายละเอียดใส่ให้ครบ
ในทางกลับกัน หากนำรูปที่ประกอบเสร็จแล้ว แต่ถอดบางชิ้น ออกไปแล้ว
ให้คนที่ไม่เคยเห็นภาพ ลองทายว่าเป็นรูปอะไร หลายคนอาจตอบได้ ว่าเป็นรูปอะไร
...แต่ก็อาจจะมีบางคน ที่ตอบได้ว่าเป็นรูปอะไร ในขณะที่ดูเฉพาะ
ขอบรูปและส่วนประกอบอีก 2-3 ชิ้น
ที่นำตัวอย่างรูปต่อมาคุยให้ฟังนี้ ไม่ใช่ว่าส่วนตัวจะชอบเล่น
จิกซอว์นี้ แต่อย่างใด แต่สิ่งที่กำลังจะโยงกันตรงนี้ ก็เพื่อจะเปรียบเทียบ
ให้เห็นภาพว่า เราไม่จำเป็นต้องรู้ ทุกอย่างทั้งหมด ถึงจะทำอะไรได้
เพราะในโลก ของความจริง ไม่มีใครเตรียมอะไรไว้ให้พร้อม สมบูรณ์ทั้งหมด
แต่เป็นหน้าที่ ของผู้เรียนที่จะต้องขวนขวาย หาความรู้ ใช้ประสบการณ์
หรือความรู้เป็นส่วนๆ ที่มีอยู่มาประกอบกัน ต่อยอดความรู้ให้สูงขึ้น
เพื่อที่จะสร้างความรู้ หรือนวกรรมใหม่ๆ ขึ้นมาได้
ซึ่งถ้าถึงจุดนั้น ก็ไม่มีใครบอกถึงขีดจำกัดได้ว่า จะทำอะไรได้บ้าง...
อรรณนพ พีรชาติ
unnop@se-ed.com